De economie wordt in razend tempo in elkaar geslagen, platgewalst en door de versnipperaar gehaald. Het MKB, de ‘mom and pop stores’, en vele zelfstandigen halen de kerst waarschijnlijk niet. Maar daarna beginnen ze toch gewoon weer opnieuw? Als dit alles voorbij is? Toch? Toch?
Met de meest minieme onderbouwing verbiedt de regering menselijk contact (de anderhalvemeter-regel), het inademen van frisse lucht (de mondkapjesplicht), het bij elkaar samenkomen (per dag maximaal drie personen op bezoek), alcohol (om feestjes te ontmoedigen), vrijheid van verkeer (het dringende advies thuis te blijven en niet met het openbaar vervoer te reizen), en vrijheid van meningsuiting (op social media ben je je account niet zeker). Er is een term voor deze draconische manier van ingrijpen in de levens van de bevolking door een autoritaire overheid. Het begint met een F.
Bij ondernemers – of je nou een restaurant runt of zzp’er bent – staat het water aan de lippen. Waar ambtenaren geen enkele nattigheid voelen – gezien ze zelfs een koffie- en wc-papier vergoeding krijgen omdat ze vanuit huis werken -, zakt het land om hen heen langzaam de afgrond in. Alles moet kapot, zo lijkt het. Ondernemers moeten kapot. Menselijke verhoudingen moeten kapot. Ontspanning moet kapot. Gezondheid moet kapot.
Met onze vrienden van de media die ‘de lijn van de overheid volgen’ (zoals de hoofdredacteur van De Volkskrant eerder dit jaar toegaf) hebben we geen vijanden meer nodig. Het complot is geen theorie meer: politiek, multinationals, de journalistiek en social media platforms spelen onder één hoedje. Elke kritische kanttekening wordt genegeerd, geshadowbanned, of diep in het algoritme weggestopt en onvindbaar gemaakt.
Mocht je onwelgevallige mening door je baas, collega’s of een beroepsgekwetste Twitteraar worden ontdekt, dan kan het je baan of verdere carrière kosten; cancel culture komt in de beste families (en werkomgevingen) voor.
Wie denkt dat we ‘even’ door deze tijd heen moeten en dat volgend jaar alles weer op de rit wordt gezet, lijdt aan een ernstige vorm van naïviteit. Ondernemers die reeds failliet zijn en anderen die de komende maanden failliet gáan, hebben niets om terug ‘op de rit’ te zetten. Als ze 2021 überhaupt halen, want psychisch, emotioneel en lichamelijk eisen al deze klappen hun tol. Je kunt nu al voorspellen dat het aantal zelfmoorden schrikbarend zal toenemen. (Tenzij er van tevoren toevallig een onbetrouwbare test is gedaan en een stukje virus is gevonden, want dan wordt de eigen levensberoving gewoon weggeschreven onder het c-woord.)
En zelfs al kríjg je de kans om straks opnieuw te beginnen, hoe aanlokkelijk is een eigen bedrijf als je weet dat het elk moment de nek omgedraaid kan worden? Ondernemers calculeren in normale tijden allerlei risico’s in, maar daar bovenop ligt nu het grootste risico van allemaal, namelijk de overheid. Hoe calculeer je de bevliegingen van je eigen overheid in? Je bent vanaf nu altijd één persconferentie verwijderd van complete destructie.
De consequentie van dit beleid is dat multinationals over niet onafzienbare tijd het MKB voor een prikkie kunnen opkopen. Dat betekent dat we de keus krijgen tussen werken bij de overheid of bij een multi-multinational. Een soort communisme 2.0, dus.
Als we – en daarmee bedoel ik de massa – niets doen, dan is dit de wereld waarin we straks wakker worden. Als we dit scenario afwijzen, de maatregelen afwijzen, de grote bedrijven afwijzen, de mainstream media afwijzen, de algoritmen te slim af zijn, en een modern democratisch systeem ontwikkelen, zal het oude corrupte systeem bij gebrek aan aandacht (en dus gebrek aan invloed, en dus gebrek aan macht) ineen krimpen.
Pas dan gaan mensen weer ondernemen.